LICHTWOORDENBOEK
Volspectrum daglichtlamp of Full Spectrum Lighting (FSL) is een lamp die het werkelijke daglicht imiteert. Lichtbronnen die een lichtspectrum produceren dat het gehele spectrum van zichtbaar licht bevat (380-700nm) hebben geen haperingen in de spectrale output, geven delen van het UVA en UVB spectrum af, hebben een kleurtemperatuur van ±5500K en een minimum CRI/Ra waarde van 95+ gemeten in de R1-R15 range.
Tri-fosfor Hoewel de uitvinding van de tri-fosfor lampen gezien kan worden als een vooruitgang vergeleken met de oudere standaard fluorescerende lampen, gebruiken ze slecht 3 fosfor in plaats van minimaal 7 tot 14 soorten fosfor zoals bij de volspectrum daglicht lampen gebruikelijk is.
Fosfor (Phosphorus) Een anorganisch chemisch product dat zich op de binnenzijde van het glas van een fluorescerende lamp bevind. Het is bedoeld om de korte stralen van de UV-straling te absorberen en om te zetten en terug uit te stralen als zichtbaar licht. Doorsnee fluorescerende lampen gebruiken 3 fosforpoeders, volspectrum lampen 7 tot 14.
Hoogfrequent armaturen, lichtflikkeringen zijn snelle herhaalde veranderingen in de licht intensiteit. Dit wordt veroorzaakt als de toegediende voltage (e.g. 50 Hz) onstabiel is zoals bij conventionele armaturen met een starter. Het gebruik van hoogfrequent armaturen met gebruik van een elektronische ballast (20.000 Hz of hoger) zorgt voor “stil” licht. Dieren reageren hier heel sterk op door rustiger te worden en veel mensen ervaren deze vorm van lichtintensiteit ook als rustgevender.
Led’s zijn geen lampen in de klassieke zin van het woord. Led staat voor ‘light emitting diode’ , in het Nederlands: lichtgevende diodes.
Een led is een halfgeleider die licht geeft wanneer er in de juiste richting stroom doorheen wordt gestuurd. Het is dus een elektronisch component dat rechtstreeks licht uitzendt. Een led lamp is opgebouwd uit een chip van lichtgevend materiaal, een bedradingsframe met plaats voor de chip en een behuizing die de chip beschermt. Led’s zijn klein (2-5mm) en goed gecombineerd geven ze een hoop licht af.
RG Waarde ledlamp, alle ledlampen moeten getest worden op blauwlichtschade, het risiko van blauw ledlicht op het netvlies. Alleen ledlampen die geen risiko op netvliesschade geven, hebben een meting met een RG-0 waarde (conform de IEC 62471e). Koop vooral geen ledlampen met een RG waarde die hoger is dan 0.
SDMC waarde ledlamp, alle ledlampen moeten getest worden conform ANSI C78377 op kleurafwijking uitgedrukt in SDCM ( Standard Deviation of Color Matching). Een goede led heeft altijd een waarde onder de McAdams step 3.
Colour rendering Index – kleur weergave index (CRI, in Ra) Een internationale methode, gebruikt om de kwaliteit van het licht te meten en om de capaciteit om het vermogen van de lamp om kleur van objecten weer te geven, te beoordelen. Hoe hoger de CRI in de R1-R15 fosfor range, hoe kleurechter de objecten verlicht worden. De waarde van kunstlicht ligt tussen 70 (slecht) tot 100 (zonlicht). Het is mogelijk een hoge CRI te verkrijgen door slechts de R1-R8 fosfor range te meten. Deze lampen zijn dan geen volspectrum lampen.
Colour Temperature- Kleurtemperatuur (CCT, in Kelvin) De kleurtemperatuur van een lichtbron voor wit licht is gedefinieerd als de temperatuur van een zwart lichaam waarvan het uitgestraalde licht dezelfde kleurindruk geeft als de werkelijke lichtbron. De kleurtemperatuur wordt meestal uitgedrukt in Kelvin (K). Lampen lager dan 5000K neigen meer naar geel (warm), lampen van meer dan 6000K neigen naar een blauw/groen licht. Daglicht kleur wordt als beter beschouwd voor visuele taken. Daglicht in Europa heeft een kleurtemperatuur van ±5500 K op de middag.
Lumen (lm) De lumen (symbool: lm) is de eenheid voor lichtstroom, dit wil zeggen voor de hoeveelheid van licht die wordt uitgestraald door een bepaalde lichtbron. Bijvoorbeeld: een kaarsvlam zorgt voor 10 lumen, terwijl een 36W TL-lamp 2300 lm veroorzaakt.
Lux (lx) De lux (symbool lx) is een eenheid van verlichtingssterkte: 1 lux is de lichtsterkte voortgebracht door 1 lichtbron op een oppervlak loodrecht op de lichtstralen op een afstand van 1 meter van de bron. Zoveel te hoger de lux, zoveel te meer licht de lichtbron produceert over een bepaald gebied. 1lx=1lm/m². Voor een archief is 200 lux nodig, voor een tandarts 1000 lux. Voor kantoor werk houdt men 600-800 lux aan. Voor dieren 770 lux en meer.
De Edison schroef (E27, E14) Wereldwijd gebruikte fitting. De standaard lamp schroeffitting is 27 mm in diameter. De kleinere lamp is 14 mm in diameter en specifiek gebruikt voor kleinere decoratieve fittingen.
T5 fitting (of G13 fitting) Fluorescerende lampen die vijf-achtste van een inch (16 mm) in diameter zijn.
T8 fitting (of G5 fitting ) Fluorescerende lampen die acht-achtste van een inch (26 mm) in diameter zijn.
TC-L/PP-L -2G11 fitting is een steek- lampvoet met 4 pinnen, ovaal, met 11mm tussen de contact pinnen.
TC-L lampen worden ook wel PL-L lampen genoemd en zijn te herkennen aan de 2G11 fitting. Ze zijn hoogfrequent, dus energiezuinig.
Compacte fluorescentielamp (CF-L) zijn met vele fittingen verkrijgbaar, ze worden voornamelijk in kantoorgebouwen gebruikt.
Ze zijn energiezuinig en hebben een lange levensduur. CF-L lampen hebben de fittingen: 2G7,G23,G24d, G24q, GX24d en GX24q.
Seasonal Affective Disorder (SAD) seizoensgebonden affectiviteitsstoornis. Beter bekend als winterdepressie of winterblues, men beschrijft de symptomen als gevoelens van verdriet en lethargie, verhoogde eetlust en slapeloosheid. Dit kan behandeld worden met lichttherapie.
Licht therapie, Fototherapie Bestaat uit een blootstellen aan daglicht, of aan specifieke onderdelen van lichtstralen, of blootstelling aan zeer helder, volspectrum daglichtlampen. Lichttherapie heeft zijn nut reeds bewezen in behandeling van een aantal aandoeningen zoals depressie, slaapstoornissen, huidaandoeningen, neonatale icterus, jetlag en seizoensgebonden affectiviteit stoornissen. Het is belangrijk dat dit met volspectrum lampen gebeurt om goed werkzaam te zijn en voor langere tijd per dag.
Vitamin D Vitamine D wordt voor het grootste deel gehaald uit zonlicht. De synthese ervan in het menselijk lichaam wordt getriggerd door zonlicht op de huid. Vitamine D speelt een erg belangrijke rol in ons lichaam. Volspectrum daglichtlampen zorgen voor een vervanging van zonlicht.